Skip to main content

Pakikipagtipan ng tikbalang

MO-ER o munting tainga na katumbas ng taingang daga o cloud ear mushroom ang talagang pakay namin tuwing papanhik kami ni Ama ng Bundok Makiling.

Mahina kung dalawang kilo lang ng tuyo nang mo-er ang malilikom mula sa mga sanga ng bagsak na puno. Sapat na ang ganoong dami sa santaong lutuan ng anumang ulam na malalahukan nito.

Ibababad lang sa tubig para manumbalik ang lutong ng mo-er. Naisasahog sa pancit at chop suey. Tulad sa tokwa na wala talagang lasa, humihigop ang mo-er ng linamnam sa mga kasama nito sa lutuin—mula tamis-alat ng oyster sauce hanggang suwabeng anghang ng luya.

Nakakapulot din kami sa bundok ng mga buto ng nutmeg o Myristica fragrans. Panlahok din sa pagkain pero ang taglay nitong myristicin ay tumatadyak daw sa utak. Mararamdamang tila lumalaki ang ulo—hindi sa ibaba. Pampalibog din. Tila pansamantalang mabubuksan ang ikatlong mata sa noo. Makikita ang mga nilalang mula sa ibang dimension.

Hindi naman namin sinahugan ng santambak na nutmeg ang aming hapunan ng gabing iyon—Viernes Santo na kabilugan ng buwan-- sa Makiling. Tigdalawang monay lang kami saka litson manok at atsarang papaya.

Maghahating-gabi na yata nang mapansin ko ang isang anyong nakatalungko sa hindi kalayuang batuhan, nilalaro ng malamlam na liwanag-buwan at salitan ng mga anino mula sa mga malalabay na sanga ng dambuhalang puno.

Anyong aso yata. Parang kabayo din. Hindi naman kumikilos ni kumikislot.

Huwag daw pansinin, sabi ni Ama. Nalilibutan daw ang tulugan namin ng asin. Walang maligno na makakapasok sa ipinalibot na asin.

Mga limang metro ang layo ng kung anumang iyon. Nauulinig ang masasal na paghinga. Banayad na humuhuni. Parang huni ng kabayo.

Huwag daw naming patulan kahit tila nais na makipagkilala. Mahirap daw maging tagapangalaga ng nilalang na 400 na ang edad. Sobra-sobra raw ang layo ng generation gap.

Teritoryo daw ng naturang nilalang ang pinasok namin pero nagpasintabi naman bago naglatag ng matutulugan.

Nang lubusang mapag-usapan kinaumagahan, inamin ni Ama ang kanyang pangamba. Nais ipamigay ng kumag na kung anuman iyon ang taglay nitong agimat. At kapag naagaw dito ang agimat, magiging alaga mo na. Doon na sasakit ang ulo mo.

Saan nga naman ilalagak ang tikbalang? Mahilig pa namang gumala ang kumag.

Baka hindi nga tikbalang. Eh saan ikukural na sabsaban ang sigbin na maglalambing sa amo ng konting blood donation? Kapag nag-alaga raw ng sigbin, mambabarang na raw ang magiging papel mo. Hindi raw kanais-nais ang ginagawa ng mambabarang.

Tikbalang man o sigbin ang nais makipagniig sa amin, hindi namin talaga kinibo. Mahirap mag-aruga sa ganoon katandang alaga— ayaw naming maging caregiver.

Comments

Popular posts from this blog

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...

Wealth garden

‘TWAS CRUEL as smashing a budding green thumb: some years back, an abuela warned me about letting any clump of katigbi (Job’s tears or Coix lachrymal jobi for you botanists) from growing in our homeyard. That grass with rapier-like leaves that smelled of freshly pounded pinipig supposedly invited bad luck and sorrows—why, that biblical character Job wailed and howled a lot, didn’t he? (But was later rewarded with oodles of goodies, wasn’t he?) Then, I came across some arcane text that practically goaded folks to grow katigbi in their gardens—why, there’s a starchy kernel wrapped shut in the seed’s shiny coat. A handful or more of kernels could be cooked as porridge. Too, one could whisper a wish upon seven seed pods, throw ‘em pods in running water—a river or stream—and the wish would be granted! I was warned, too, about planting kapok or talisay trees right in the homeyard—these trees form a cross-like branching pattern. Pasang-krus daw ang bahay na kalapit sa puno ng kapok, tal...