Skip to main content

SANLINGGONG GAWA-BATA



Crisp-fried elephant foot yam or pungapong.

PITO ang kanyang naging anak, kung saan-saang panig ng bansa napadpad. Isa-isa niyang dinalaw, inalam ang kalagayan.

Gano’n lang ang takbo ng nahapyawang nobela… na talagang payat at payak ang ubod at buod—isalin sa sariling pamumuhay ang mga nalaman o naunawaan sa buhay.

Pulos pobre pa sa daga ang kalagayan sa buhay ng mga anak na dinalaw… kaya humihilahod sa buntong-hininga, hikbi, hapdi at hapis na hinagpis ang usad ng binabasa.

‘Kakapika talaga kapag namihasa na sa maliksi’t rumaragasa… humaharurot, bumabarurot na musika nina Johann Sebastian Bach, Antonio Vivaldi at Van Halen… sabi nga’y the quality of your movement determines the quality of your life. And there’s broad hint of rape in rapid, rapids, rapine… ave de rapiña. Hindi tinapos basahin ang nobela.

Sanlinggong gawa—pitong anak natiyanak pawang sa dalita nasadlak. Ni hindi nagpahinga sa araw ng pangilin… sa Diyos ang awa, sa tao ang gawa-bata… kaya dumadanak, sumasanaw pa rin ang laway ng Simbahang Romano Katoliko at health care professionals hinggil sa reproductive health bill sa Kongreso.

Nemo dat quod non habet—hindi mo maibibigay ang hindi mo taglay.

Aba’y tumpak pala ang payo ni Lao Tzu sa Tao Te Ching, “in family life, be completely present.” Such doting presence nudges the gray matter, recent findings indicate, to turn up more neurons in both parents and children that makes them keener, sharper, brainier… need we say better equipped for life’s challenges?

Chew that, including the Bruno Bettelheim notion on life-script that parents can sink—read: hardwiring, software programming-- into the character and kismet of their offspring.

Or the proverbial Solomon counsel— train a child in the way he should go and when he is old, such train will not be derailed, fly off its tracks… or something as far-fetched as hurtling off into space.

Sambuwang barukbok—30 dilag na dinilig-diligan, gano’n siguro ang mas magandang paksain kung susulat ng nobelang katakam-takam namnamin. Isa-isa silang sasadyain, aalamin kung ano ang kanilang kinahinatnan matapos tinalikdan… no, that last word simply means turning one’s back, it doesn’t connote rear entry.

T-teka, binabalik-balikan ko noon ang isang abuelo… sapak talaga ang kanyang nagliliyab sa anghang na ginataang tagunton o freshwater shrimps na may talbos ng pako o fiddlehead fern, saka sinigang na kanduli o crucifix fish sa bayabas at pungapong (Amorphophallus campanulatus).

Pumanaw na siya, naisalin sa ‘kin ang lihim ng kanyang lutuin… pero ‘hirap talagang maghagilap ng mga sangkap sa pamilihan—tagunton, kanduli, pako, pungapong…

Reality check: Sa halip sumagap ng alimuom ng hinagpis, hinampo at hinanakit sa buhay ng kaanak o kaibigan na sinasadya saanmang lupalop, patuloy pa rin sa pagsisinop ng mga sangkap at pamamaraan sa lutuin.

Pati luto ng Diyos.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...
Post a Comment
Read more

Hardin at basura

ni Abraham Arjuna G. de los Reyes May hardin kami sa loob ng bakuran. Meron din sa labas sa bakanteng lote na tapat ng tindahan na konti lang ang layo. Yung hardin namin sa loob ay malago at kumpulan ang mga halaman. Wala na kaming matataniman sa loob. Laging basa ang mga halaman dahil lagi sa amin umuulan. Kapag walang ulan, dinidilig. Sa kinatatayuan ng mga halaman ay mga pasong basag. Mabato ang daanan sa hardin. May mga kalat na shell ng oysters. Dito gumagala ang mga alaga naming pagong, manok, aso, palaka saka mga gagamba. Sa hardin namin sa labas na tapat ng isang tindahan ay malupa. Tabi ng hugis bundok na tambakan ng basura na mabaho at malansa ang amoy. Mataas ang lupa kaya ginawa namin na lang na parang terraces na tawag sa Tagalog ay “payaw”. Ang pagpapayaw ay madaling gawin. Kumukuha kami ng asarol o “mattock” sa English. Ito ay isang metal na walang matulis na talim sa dulo at ito ay nakasuksok sa dulo ng hawakan. Ginagam...
Post a Comment
Read more

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...
Post a Comment
Read more