Skip to main content

HSING-I


“The limits of my language are the limits of my mind. All I know is what I have words for.”
Ludwig Wittgenstein

SANLINGGONG singkad na nasa tuktok ng punong sampalok sa bakuran ng isang kalapit-bahay ang isa naming pusa, si Hsing-I… humihibik o humihikbi yata, hindi mapababa kahit anumang sulsol o bulaga… umuwi lang matapos ang sapilitang bakasyon ko—nabalian ng buto sa paa, tinistis-- sa Capitol Medical Center, sumalubong, pandalas nang kiskis-katawan sa aking binti, magiliw na bumabati.

Napulot sa tagpong salpukan nina Nameless (Jet Li) at Sky (Donnie Yen) mula obra ni Zhang Yi-mou-- “Hero”-- ang pangalan ng lekat na pusa… bago nagkapingkian ng kani-kanilang hawak na sandata, nagtagisan muna sa diwa o deva (translates to “demigod or godly person” in Sanskrit)…

Hsing-I ang tawag sa ganoong pakikilaban…

Na umaayon sa tusong tagubilin ni Sun Tzu, dalubguro sa digmaan. Nagaganap daw muna ang labanan sa larangan ng diwa. Sinuman ang manaig doon, ilalapat na lang ang naganap na sa kasunod na yugto ng salpukan na magaganap saanmang lunan… the battle had been fought in spirit and in truth, what ensues in whatever ground had been pre-arranged.

Una muna sa taimtim na diwa, kasunod na dadaloy ang gawa.

Tila yata trumpo na buong banayad na inikid sa mahabang sati, saka ipinukol na mahinahon sa lupa… tulad sa salawikain, iikot na matining na matining. Kapag tubig ay matining, asahan mong malalim; kapag tubig ay maingay, tiyak na mababaw pa sa kumukulong sabaw.

Magsasalpok ang isang matining at isang kangkarot… titilapon sa matining na lakas ang kangkarot… From such children’s past time of yore came the quaint Tagalog idiom, walang binatbat… lagi kasing ipinapalo o ibinabatbat lang sa tulis-talas ng matining na trumpo ang talunang kangkarot… nagkakauka-uka, nagkakabiyak-biyak…

Nahalungkat naman kamakailan sa isang website ang tinatayang katumbas ng matining na pagtuon ng diwa sa balak isagawa… “17 seconds is worth 2,000 man-hours (about a year at 40 hours per week of action taken.)”

Sa dagdag na tuusan…“34 seconds is worth 20,000 man-hours (or about 10 years); 51 seconds is worth 200,000 man-hours (or about 100 years); 68 seconds is worth two million man-hours (or about 1,000 years).”

At sa huling kabit na habilin, “If we can learn to offer pure thought energy for 68 seconds at a time, action becomes inconsequential!”

Pero kapag hikahos ang isipan at diwa, talagang iiral ang tinatawag na mendicant thought, mendicant thought, mendicant thought… at asahang tahasang magkakahindut-hindot ang takbo ng pamumuhay.

Sa tagpong pinagkunan ng pangalan ng isa naming pusa, hiniling muna ni Nameless na magpatuloy sa kanyang pagtugtog ng samisen ang isang matanda… at sa kung ilang matining, matiim, mataimtim na mga saglit, sabay na pumikit ang magkatunggali… ginanap ang kanilang sagupaan sa larangan ng diwa. Cum tacent, clamant.

Talagang hindi ako nasanay sa sangkatutak na bulyawan at murahan sa maraming lokal na panoorin… maingay… mababaw.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...
Post a Comment
Read more

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...
Post a Comment
Read more

Wealth garden

‘TWAS CRUEL as smashing a budding green thumb: some years back, an abuela warned me about letting any clump of katigbi (Job’s tears or Coix lachrymal jobi for you botanists) from growing in our homeyard. That grass with rapier-like leaves that smelled of freshly pounded pinipig supposedly invited bad luck and sorrows—why, that biblical character Job wailed and howled a lot, didn’t he? (But was later rewarded with oodles of goodies, wasn’t he?) Then, I came across some arcane text that practically goaded folks to grow katigbi in their gardens—why, there’s a starchy kernel wrapped shut in the seed’s shiny coat. A handful or more of kernels could be cooked as porridge. Too, one could whisper a wish upon seven seed pods, throw ‘em pods in running water—a river or stream—and the wish would be granted! I was warned, too, about planting kapok or talisay trees right in the homeyard—these trees form a cross-like branching pattern. Pasang-krus daw ang bahay na kalapit sa puno ng kapok, tal...
Post a Comment
Read more