Skip to main content

Halamanan kontra dengue


ANUMANG lutuin na sinangkapan ng kamatis, masasamahan din ng balanoy, albahaka o basil— na pangkontra sa mga di-kanais-nais na alimuom, singaw at alingasaw mula sa mga masasamang loob… nagtataboy din ng lamok, pati na Aedes aegypti o lamok-bulik na naghahasik-lagim ng dengue.

Sagradong halaman ang balanoy, panalo talaga sa mga salsa at lutuing pasta—iniaalay ang dahon at bulaklak nito kay Krishna—uh, what’s a name, you can also call Him Yahweh, Jove, Ama or Amaterazu o Kami-- upang kasihan ng kaligtasan, tibay ng katawan at magandang kapalaran. Gamot din sa kabag, matinding hilab ng tiyan at sakit ng ngipin.

Karaniwang sa dakong silangan o sinisikatan ng araw at kaliwang bahagi ng pintuan ng pamamahay itinatanim ang balanoy—para maikalat ng hanging amihan ang mga kemikal na taglay nito.

May mabibilhan sa mga nagtitinda sa Manila Seedling Bank Foundation, kanto ng EDSA at Quezon Avenue sa Quezon City, sa Bureau of Plant Industry nursery sa Visayas Avenue, Quezon City o San Andres, Maynila o kahit sa mga nagtitinda sa likuran ng Mahogany Market sa Tagaytay City ng iba pang halaman na mabisa sa pagtataboy ng lamok:

(1) citronella or lemon grass o tanglad na sangkap sa roast chicken at lechon, mainam din kontra alta-presyon;

(2) bride of the sun or marigold o amarilyo, na mas mainam itanim sa gawing kanluran o sa kusina upang maging magaan ang pagpasok ng salapi sa pamamahay;

(3) malvarosa, sangkap sa mga kusilba at atsara lalo sa minatamis na makapuno;

(4) chrysanthemum o manzanilla at kahit kaanak nitong damong-maria na talagang pinagkukunan ng plant-based insecticides and a nerve poison slathered at the tips of throwing daggers and star knives;

(5) sweetsop o atis;

(6) madre de cacao o kakawate, matamis ang mga talulot, sapak na ensalada; at

(7) linga (literally, “penis” in Sanskrit) or sesame.

Ah, Musa… may Musa coccinea sa aking halamanan, saging din na ang mga murang saha ay paboritong sigirin ng mga lamok—kabilang pati lamok-dengue—na itinatanim sa hilagang silangan ng tahanan bilang pagpupugay o parangal kay Lakshmi, bathaluman ng kariktan at kasaganaan sa pamumuhay. Kailangang diligan tuwing Huwebes bilang pagbati sa naturang diyosa.

Pangwaksi rin sa sunog at kapahamakan ang pakay sa pagtatanim ng saging sa loob ng bakuran… aaminin kong madalas na magkamali, kung saan-saang lungga ng dilag nakakapagtulos ng saba.

Napagbilinan ang kumare, huwag munang pakainin ng saging ang aking musmos na inaanak… sumisingaw kasi ang taglay na biokemikal ng saging sa balat ng kumain, talagang pupupugin ng lamok.

Pero hindi siya napigil nang sa saging ko nanggigil, she just went bananas!

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...
Post a Comment
Read more

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...
Post a Comment
Read more

Wealth garden

‘TWAS CRUEL as smashing a budding green thumb: some years back, an abuela warned me about letting any clump of katigbi (Job’s tears or Coix lachrymal jobi for you botanists) from growing in our homeyard. That grass with rapier-like leaves that smelled of freshly pounded pinipig supposedly invited bad luck and sorrows—why, that biblical character Job wailed and howled a lot, didn’t he? (But was later rewarded with oodles of goodies, wasn’t he?) Then, I came across some arcane text that practically goaded folks to grow katigbi in their gardens—why, there’s a starchy kernel wrapped shut in the seed’s shiny coat. A handful or more of kernels could be cooked as porridge. Too, one could whisper a wish upon seven seed pods, throw ‘em pods in running water—a river or stream—and the wish would be granted! I was warned, too, about planting kapok or talisay trees right in the homeyard—these trees form a cross-like branching pattern. Pasang-krus daw ang bahay na kalapit sa puno ng kapok, tal...
Post a Comment
Read more