UNDAY ni Ondoy ang kailangan para patunayan kung kaya ng mass housing design ang tindi ng baha.
Hindi lang sa bayo ng bagyo-- pakay ng patimpalak na inilunsad kamakailan ng administrasyong Herbert Bautista sa Quezon City na magtindig ng murang pabahay na ligtas sa todong Ondoy at lindol, pati yata impiyernong alinsangan, buhawi’t iba pang lupit ng kalikasan.
Hindi malupit si Ondoy… todo-buhos nga sa tubig tabang na dapat sanang sumalin sa mga imbakan sa dibdib ng lupa—underground aquifers whose reserves gathered for about a decade is used up in just a day by any mall… and we keep on building malls.
Sa halip na tubig-ulan ang sumasalin sa mga naturang imbakan, katas-Malabanan… kinupkop kasi ng mga sambahayan ang baho at baha.
Binihisan, tinapalan, tinakpan ang buyangyang na dibdib ng lupa—hindi naman masagwa kahit damsak sa putik, tila utong ng ina na tigmak sa gatas.
Kahit saganang tubig-tabang ang ibiyaya ng alinmang Ondoy, nasasayang lang… tatapon lang sa mga kanal at imburnal, mawawaldas tungong dagat. Freshwater resources constitute a scant one percent—most are stored as glaciers-- of all available water worldwide…
Nakakumot sa kongkreto ang buong bakuran ng biyenan— abot sa ikalawang palapag ng kanyang bahay ang buhos-Ondoy… bihis na bihis din ng semento ang buong paligid sa kanilang kabahayan… liyab ng pugon ang alimuom at singaw ng kongkreto sa tag-araw… walang uhaw na labi ng lupa na sisimsim sa saganang biyaya ng langit… baha sa lugar nila.
Hating kapatid— dalawang bahagi ang lupang laan sa halamanan; tatlo para sa bahay. With such 60-40 land sharing scheme, ni hindi nadamsak sa putik ang halamanan… nahigop ang bumuhos, hindi nga sa kanal at imburnal nakasahod ang media agua sa aming bahay… sa mismong bakuran lang.
Kailangan kasing tustusan ng ulan, hininga ng araw, tala’t mga buntala ang tinatawag na mycelial network sa dibdib ng lupa… para maisalin naman nito ang healing powers and dragon currents sa naninirahan sa loob ng bakuran… para hindi sakitin o lapitin ng salot at sakuna…
Siyempre, may mga lunan na natural rainwater catchment basins as there are sites below sea level… hindi talaga ubrang tindigan ng pabahay… paanyaya lang sa disgrasya’t trahedya.
Paalala lang po sa mga lalahok sa patimpalak ng lungsod na sinilangan ko… higit na mahalagang susi ng matinong disenyo ang titindigan kaysa ititindig…
Man-made structures including man have to make a stand upon that which one stands… may hininga rin ang lupa, buhay ang lupa.
Alalahanin na hindi malupit si Ondoy… sagana ang ibinuhos niyang biyaya.
Pero nauwi lang sa wala.
Comments