VAGINA raw ang pinagnanasaang bilhin ng panauhing banyaga nang hapong iyon. Karaniwang araw sa Heritage Art Center sa isang panig ng P. Guevarra, Little Baguio sa San Juan na saklaw ng lalawigang Rizal.
“Mag-ina” pala ang pamagat ng guhit ni Norma Belleza—sumablay lang sa igkas ng bigkas. Lutong ng sitsaro’t sitsaron ang lutang sa tawa ng lakambini niyong tahanan ng sining. Si Lourdes “Odette” B. Alcantara. Na madalas kong kasagupa sa chess. Kapag wala pang naliligaw o nagsadyang panauhinsa halos ulilang bahagi ng lansangan.
Mas madalas na may nagsasadya sa tatlong palapag na bahay American colonial period na ligid ng mga punong zapote’t kalachuchi—na naging imbakan at tahanan ng mga likhang sining.
Matagal na panahon din kaming nagtatagisan sa chess—akalain ko bang naging women’s team captain pa siya ng tropang isinabak ng bansa sa World Chess Olympics? May isang pagkakataon na napaaga doon. Walang puknat na labanan agad. Natapos sa tanghalian… ginisang upo ang pinagsaluhan… cocido ang mutya sa hapag kapag may piging.
“Too long in the tears” ang kantiyaw niya kapag matamang pag-iisip ang iuukol bago tumira.
“Too far from the betooks” o malayo raw sa bituka kapag nagsulong ng makatibag-posisyon o sablay na salakay.
“Tiklo” ang naging tawag sa chess. Sa maliyab na mga taon ng alumpihit na dekadang 1970, katumbas din ng tiklo ang nadampot, nabimbin o nahuli ng pulisya o militar. Sa chess, tahasang mabibimbin sa paglilimi ng bawat sulong. Magkakahulhan. Ng loob. Ng isip. Ng talim ng talisik.
Nagliliyab yata ako sa lagnat nang alukin siyang samahan ako sa isanggabi ng parangal. Kahit masama’ng pakiramdam, kailangang siputan. First prize kasi ang nadisgrasya sa pambansang patimpalak, doon nga nakilala ang naging kabiyak. Umaapaw ang tuwa niya para sa itinuturing na anak…
Sa samut-saring isinalang na mga pasingaw at pakulo, kasabwat pa rin ako sa ‘kusina’ para humalo, magtimpla’t magluto… at inihain nga sa madla sa mga huling taon ng dekada ’70 hanggang sa sumunod na dekada.
Sumikwat pa nga ang tropa naming ”Los Enemigos” ng parangal— Catholic Mass Media Awards—sa walang humpay na balibag ng kabalbalan, kabuluhan at katatawanan kontra rehimeng diktadura.
Patak-patak, ambag-ambag ng anumang makakaaliw at makakabaliw… sa hapag na may munting salu-salo… sa umpukan at umpugan… sa kaigtingan ng salpukan sa chess… nabubuo ang pitak na kinatas niya sa pinagsama-samang utak.
Naukol ang pansin at panahon niya sa pagsisinop-basura sa kahabaan ng dekada 1990: “Ibalik ang nabubulok sa Inang Lupa; ibalik ang mga hindi nabubulok sa Amang Pabrika.”
Sa isang salu-salo sa labas ng PICC nang magtanghal ang tenor na Luciano Pavarotti—na matindi ang tama ng sore throat noon—walangkaabug-abog ni pasakalye na inungkat kami ni Odette.
Ano raw ang gusto naming musika na tutugtugin kapag inililibing naraw kami.
Gusto raw niya ang likha ni Johann Sebastian Bach. “Air on the G String”.
Hindi naman kasi ililibing si Odette. Ihahasik ang kanyang abo sa kanilang lupang sakahan sa Tanay, Rizal. Parang punlang isasaboy sa linang. Para tumubo.
Ika-69 na kaarawan niya ngayong Oktubre 1. May piging!
“Mag-ina” pala ang pamagat ng guhit ni Norma Belleza—sumablay lang sa igkas ng bigkas. Lutong ng sitsaro’t sitsaron ang lutang sa tawa ng lakambini niyong tahanan ng sining. Si Lourdes “Odette” B. Alcantara. Na madalas kong kasagupa sa chess. Kapag wala pang naliligaw o nagsadyang panauhinsa halos ulilang bahagi ng lansangan.
Mas madalas na may nagsasadya sa tatlong palapag na bahay American colonial period na ligid ng mga punong zapote’t kalachuchi—na naging imbakan at tahanan ng mga likhang sining.
Matagal na panahon din kaming nagtatagisan sa chess—akalain ko bang naging women’s team captain pa siya ng tropang isinabak ng bansa sa World Chess Olympics? May isang pagkakataon na napaaga doon. Walang puknat na labanan agad. Natapos sa tanghalian… ginisang upo ang pinagsaluhan… cocido ang mutya sa hapag kapag may piging.
“Too long in the tears” ang kantiyaw niya kapag matamang pag-iisip ang iuukol bago tumira.
“Too far from the betooks” o malayo raw sa bituka kapag nagsulong ng makatibag-posisyon o sablay na salakay.
“Tiklo” ang naging tawag sa chess. Sa maliyab na mga taon ng alumpihit na dekadang 1970, katumbas din ng tiklo ang nadampot, nabimbin o nahuli ng pulisya o militar. Sa chess, tahasang mabibimbin sa paglilimi ng bawat sulong. Magkakahulhan. Ng loob. Ng isip. Ng talim ng talisik.
Nagliliyab yata ako sa lagnat nang alukin siyang samahan ako sa isanggabi ng parangal. Kahit masama’ng pakiramdam, kailangang siputan. First prize kasi ang nadisgrasya sa pambansang patimpalak, doon nga nakilala ang naging kabiyak. Umaapaw ang tuwa niya para sa itinuturing na anak…
Sa samut-saring isinalang na mga pasingaw at pakulo, kasabwat pa rin ako sa ‘kusina’ para humalo, magtimpla’t magluto… at inihain nga sa madla sa mga huling taon ng dekada ’70 hanggang sa sumunod na dekada.
Sumikwat pa nga ang tropa naming ”Los Enemigos” ng parangal— Catholic Mass Media Awards—sa walang humpay na balibag ng kabalbalan, kabuluhan at katatawanan kontra rehimeng diktadura.
Patak-patak, ambag-ambag ng anumang makakaaliw at makakabaliw… sa hapag na may munting salu-salo… sa umpukan at umpugan… sa kaigtingan ng salpukan sa chess… nabubuo ang pitak na kinatas niya sa pinagsama-samang utak.
Naukol ang pansin at panahon niya sa pagsisinop-basura sa kahabaan ng dekada 1990: “Ibalik ang nabubulok sa Inang Lupa; ibalik ang mga hindi nabubulok sa Amang Pabrika.”
Sa isang salu-salo sa labas ng PICC nang magtanghal ang tenor na Luciano Pavarotti—na matindi ang tama ng sore throat noon—walangkaabug-abog ni pasakalye na inungkat kami ni Odette.
Ano raw ang gusto naming musika na tutugtugin kapag inililibing naraw kami.
Gusto raw niya ang likha ni Johann Sebastian Bach. “Air on the G String”.
Hindi naman kasi ililibing si Odette. Ihahasik ang kanyang abo sa kanilang lupang sakahan sa Tanay, Rizal. Parang punlang isasaboy sa linang. Para tumubo.
Ika-69 na kaarawan niya ngayong Oktubre 1. May piging!
Comments