Skip to main content

Baba, babaw, baha

MAS malalim ang pundasyon, mas mataas ang maititindig. Kapag mababaw ang haliging ibinaon, tiyak na may erectile dysfunction, mabuhay na paninindigan… wala talagang itatagal sa bayo ng bagyo’t luha ng baha.



Natambakan na pala ng basura, putik, at banlik o silt ang Lawang Laguna’t Ilog Pasig. Mababaw na ang kaligayahan. Kaya bawas na ang ikakaya para sa matinding buhos-unos, liligwak na ang bultong dagdag sa gilid at paligid. H’wag aasahan ang ungas na sambaso lang ang imbak, santimba ang pilit na itatambak—tiyak na magkakalat. Ibabaha ang baho.



Kaya ang bunganga na pulos laway ang umiilandang, panay basura’t burak ang nakabara sa ulunan. Call that halitosis of the intellect, whatever passes for one.



Kaya mas matindi ang tiwala at paniwala sa mga walang humpay sa pagdukal at pagbungkal. Lumalalim sila—run silent, run deep.



Kagulat-gulat ang mabilis na pagbulas ng ratiles… pero mababaw lang ang suksok ng ugat ng ganoong puno. Hindi talaga pilit maghahalungkat at hihitit ng sustansiya sa kailaliman ng lupa ang mga ugat. Kaya kapag dinaluhong ng daluyong, timbuwang!



Hindi ganoon ang kamagong. Mahaba ang pasensiya. Napakatagal kahit sa pag-usbong. Patpat ang tindig pero malalim ang paghalukay ng ugat sa lupa. Hindi nakalantad ang tibay at tatag.



Masaklap na kabilang sa endangered tree species ang kamagong. Naglipana sa tabi-tabi ang ratiles.



Nasa bingit man na mawala, marami namang malalabi’t maiiwang kagamitan at muwebles na yari sa kamagong. Wala pa kaming nakitang muwebles o kahit kapirasong tabike ng bahay na gawa sa ratiles—na kung saan-saan sumusulpot, parang iskwater na sasakupin ang bawat bakanteng lote na walang kaabug-abog.



Katapat ng lalim ang taas at haba. Na siyempre mas marami ang maisisilid na laman. Katapat ng babaw ang baba—babaha kapag binuhusan ng todong ulan.



Umaayon sa umiiral na katotohanan ang sabi ng natural historian Loren Eiseley: “Man is an expression of his landscape.” Anuman ang katangian ng paligid na siniksikan, sumasalpak na rin sa ugali’t asal ng kupal at kumag. Aba’y manhid ang kongkreto’t salamin sa malls. Sadsad sa kupad at sansang ang agos ng binasurang estero’t sapa. Malabo’t mabantot pati sa tingin ang binurak na ilog.



Makapagtiyaga na lang sa sariling kanlungan. Lush inner landscape. Madawag. Ilang. Malawak. Sinop.



Nag-iwan ng mga mapupulot at makakalkal na aral sina Ondoy at Pepeng.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...
Post a Comment
Read more

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...
Post a Comment
Read more

Wealth garden

‘TWAS CRUEL as smashing a budding green thumb: some years back, an abuela warned me about letting any clump of katigbi (Job’s tears or Coix lachrymal jobi for you botanists) from growing in our homeyard. That grass with rapier-like leaves that smelled of freshly pounded pinipig supposedly invited bad luck and sorrows—why, that biblical character Job wailed and howled a lot, didn’t he? (But was later rewarded with oodles of goodies, wasn’t he?) Then, I came across some arcane text that practically goaded folks to grow katigbi in their gardens—why, there’s a starchy kernel wrapped shut in the seed’s shiny coat. A handful or more of kernels could be cooked as porridge. Too, one could whisper a wish upon seven seed pods, throw ‘em pods in running water—a river or stream—and the wish would be granted! I was warned, too, about planting kapok or talisay trees right in the homeyard—these trees form a cross-like branching pattern. Pasang-krus daw ang bahay na kalapit sa puno ng kapok, tal...
Post a Comment
Read more