Skip to main content

Pakikipagkita sa mentista


Parva leves capiunt animas.
(Small things occupy small minds.)

Mens agitat molem.

(The mind moves the matter.)
Vergil

NAGKABUNGI ang talim ng sandata ni Musashi Miyamoto matapos makipagtuos sa isang bihasa sa lingkaw na may kadena o kusarigama… kahit nanaig pinagsabihan ng monghe… na lakas lang ng katawan ang pinaiiral niya sa labanan, hindi pa tiwasay tulad ng batis o salamin ang kanyang diwa… kinutya pa ng tagahasa ng patalim… kaluluwa’t diwa raw ng mananandata ang kanyang pinatatalas, hindi kahit ano lang na kagamitan ng sanggano.

Banas na nilisan ang tagahasa, pero nakapagmuni-muni habang naglalakad, bumalik… isinalong ang kanyang sandata, idinulog ang pakay… narito ang aking diwa, ipanumbalik muli ang kanyang talim.

Uh, iglap na igkas-bukas-tarak ng patalim—iaido ang tawag sa ganitong sining—ang nakapamihasaang gawi bawat araw… para hindi kalawangin ang kasanayan at kakayahan… para manatiling matalas ang diwa sa pagaspas na tila mariposa’t gapas na tila lingkaw sa samut-saring uhay at bungkos ng pagkaing butil.

No rust or dust settles on a blade constantly honed.

Such workaday tools, like our hands, are mere extensions of the mind… we sharpen them in a fashion and passion ceaseless, enduring and endearing… we sharpen our hands-on wont and ways of using them… by extension, the mind is given a keen cutting edge.

Linawin natin— dentists can fix dental problems… for mental problems, tiyak na mintis.

Pero kailangang kailangan sa panahong ito ng… mayroon na ba ngayong mentista?

Sa mga unang baytang ng mababang paaralan natutunan… Dr. Jose P. Rizal, Pride of the Walang Malay Race… henyo pala ang idinadambana ng mga bobotante, pwe-he-he-he!

Mangingimbulo, mananaghili—that’s two words for a deadly sin, envy—sa tulad nina Musashi na sinagisag at sinigasig ang iniingatang patalim upang maging katumbas ng diwa, anima sa Latin, na katumbas din ng ‘kaluluwa’. Maisasalong nga sa tagahasa para masinop ang talas…

Madami’t madumi na ang mga mapurol at pulpol ngayon.

Laging nasa bingit ng iyak ang bunsong apo, si Oyayi tuwing malalapit sa ‘kin, ah, I reminded him once by saying, mas mainam laging bukas ang diwa kaysa nakabukas ang bunganga… mas masayang nakaroskas ang dila kaysa nakaroskas ang diwa… uh, roscas is Spanish for ‘screw.’

Mga musmos na lang ang mapagsasabihan, sila na lang ang kapara ni Musashi… isasalong ang kanilang murang diwa upang maihasa ng mga gaya kong Diablolo na bihasa. And for Plato, the utmost political topic is the upbringing of children…

Basta kukuwentuhan ang mga apo ng mga nakakatakot… gaya ng isang sinulat ni H. P. Lovecraft, about two scientists who met up and had an earnest technology transfer with intelligent alien life forms… and with the burden of so much know-how attained, those guys simply transformed into gods who walked among horrified lesser mortals.

Comments

Popular posts from this blog

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...

Wealth garden

‘TWAS CRUEL as smashing a budding green thumb: some years back, an abuela warned me about letting any clump of katigbi (Job’s tears or Coix lachrymal jobi for you botanists) from growing in our homeyard. That grass with rapier-like leaves that smelled of freshly pounded pinipig supposedly invited bad luck and sorrows—why, that biblical character Job wailed and howled a lot, didn’t he? (But was later rewarded with oodles of goodies, wasn’t he?) Then, I came across some arcane text that practically goaded folks to grow katigbi in their gardens—why, there’s a starchy kernel wrapped shut in the seed’s shiny coat. A handful or more of kernels could be cooked as porridge. Too, one could whisper a wish upon seven seed pods, throw ‘em pods in running water—a river or stream—and the wish would be granted! I was warned, too, about planting kapok or talisay trees right in the homeyard—these trees form a cross-like branching pattern. Pasang-krus daw ang bahay na kalapit sa puno ng kapok, tal...