Skip to main content

Rehas sa Look ng Maynila sinimulang kalasin

SINIMULAN na ang pagwasak sa mga illegal fish pens at fish cages – pawang mga rehas sa tubig—na nakaharang sa bahaging Cavite ng Manila Bay.

“Higit na may karapatan sa likas-yaman ng Manila Bay ang mga maliit na mangingisda kaysa mga may-ari ng mga illegal na baklad na pawang nagpapasasa sa salapi at ni hindi mga taga-Cavite,” diin ni Environment and Natural Resources Secretary Lito Atienza nang pamunuan niya ang pagwasak sa mga baklad sa 180,000-ektaryang lawak ng Manila Bay. Saksi si Cavite Gov. Ayong Maliksi at mga 150 mangingisda nang simulan ang pagbuwag nitong Agosto 27.

Tinukoy ni Atienza na kabilang ang mga illegal na baklad sa mga pangunahing sanhi sa kabiguan ng pamahalaan upang maisulong ang malawakang pagsisinop sa Manila Bay. Hindi pa rin nakakatupad sa itinakda ng kanilang kontrata ang Maynilad at Manila Water—hindi pa nakakapagpagawa ng sewage treatment facilities kaya nagiging tambakan pa rin ng katas-pozo negro ang Manila Bay.

Pahayag ni Atienza: “This demolition is not only sound environment management but sound economics as well since it stimulates growth among Cavite’s fisherfolk.”

Rehas sa tubig ang mga baklad—masaklap na sumasagisag sa pagsasamantala ng iilan sa likas-yaman ng bansa samantalang mas marami ang naghihikahos, ani Atienza.

Pitong ilog ang sumasalin sa Manila Bay na 190 kilometro ang kahabaan ng pampangin—kakawing ng mga kanugnog nitong watershed area maging ang watershed areas hanggang Laguna, Rizal, Nueva Ecija, pati na Tarlac.

Sa kalikasan, totoo ang kasabihan: “Sakit ng kalingkingan, damdamin ng buong katawan.” Or to shake the universe, cut a blade of grass.

Pinansin ni Atienza na tumatagos na tila impeksiyon o kamandag mula pampang hanggang kaitaasang bahagi ng mga lalawigang nakapaligid dito ang pagkasira o environmental degradation ng Manila Bay. Kabilang sa mga lalawigang apektado: Bataan, Bulacan, Pampanga, Nueva Ecija, ilang bahagi ng Tarlac, Aurora at Zambales; Cavite, Laguna, Rizal at mga bahagi ng Batangas at Quezon; mga bahagi ng Nueva Vizcaya. Sapol na sapol lalo na ang 16 na siyudad at 1 munisipalidad ng Metro-Manila.

Pinansin ng DENR na pawang taga-Pampanga, Bulacan, at mga kalapit na lalawigan ang may-ari ng mga baklad na nakarehas sa bahaging Cavite ng Manila Bay. Karaniwang sa malalim na bahagi ng look itinitindig ang baklad—sasakop ang mga itinulos na bayog o anahaw sa mula lima hanggang 50 ektarya.

Higit na maliit na lawak ang saklaw ng mga kural o fish cage—mula 200 metro kuwadrado hanggang isang ektarya-- na karaniwang palakihan ng mga lapu-lapu’t talakitok na pawang panluwas sa ibang bansa.

Nakabilanggo na sa mga rehas sa tubig ang kabuhayan ng mga maliit na mangingisda, hadlang din sa Manila-Cavite ferry route—sa halip na 30 minuto lang ang biyahe, higit sa isang oras dahil kailangang magpasikot-sikot pa.

Buwena-mano sa pagkalas ng mga naturang rehas ang 200 baklad, pinagtulungang gibain ng mga tauhan ng DENR, Army, Navy, at lokal na pamahalaan.

Comments

Popular posts from this blog

Cal y canto con camote

FENG shui (literally, wind water flow) lore has it root crops embody a hidden store of treasures. Say, a local food conglomerate needs yearly 35,000 metric tons of cassava for livestock feed-- the available local supply falls short of 13,000 tons. Cassava granules sell for around P9 a kilo. Demand for the same root crop to be used in liquor manufacturing is hitting above the roof. Why, raising cassava is a no-brainer task— this is one tough crop that can grow in the most hostile patches of earth, providing sustenance for ages to dwellers in sub-Saharan parts of Africa. While the hardy cassava is nearly pure starch, the lowly sweet potato or kamote is considered by nutritionists as a super food, the most nutritious of all vegetables— kamote levels of Vitamin A are “off the charts, rich in antioxidants and anti-inflammatory properties.” A fist-sized kamote can supply a day’s dose of glucose to fuel the brain, muscles, and organs, so they claim. Count the country lucky...

Hardin at basura

ni Abraham Arjuna G. de los Reyes May hardin kami sa loob ng bakuran. Meron din sa labas sa bakanteng lote na tapat ng tindahan na konti lang ang layo. Yung hardin namin sa loob ay malago at kumpulan ang mga halaman. Wala na kaming matataniman sa loob. Laging basa ang mga halaman dahil lagi sa amin umuulan. Kapag walang ulan, dinidilig. Sa kinatatayuan ng mga halaman ay mga pasong basag. Mabato ang daanan sa hardin. May mga kalat na shell ng oysters. Dito gumagala ang mga alaga naming pagong, manok, aso, palaka saka mga gagamba. Sa hardin namin sa labas na tapat ng isang tindahan ay malupa. Tabi ng hugis bundok na tambakan ng basura na mabaho at malansa ang amoy. Mataas ang lupa kaya ginawa namin na lang na parang terraces na tawag sa Tagalog ay “payaw”. Ang pagpapayaw ay madaling gawin. Kumukuha kami ng asarol o “mattock” sa English. Ito ay isang metal na walang matulis na talim sa dulo at ito ay nakasuksok sa dulo ng hawakan. Ginagam...

ALAMAT NG TAHONG

SAKBIBI ng agam-agam sa kalagayan ng butihing kabiyak-- at kabiyakan, opo-- na nakaratay sa karamdaman, ang pumalaot na mangingisda ay napagawi sa paanan ng dambuhalang Waczim-- isang bathala na nagkakaloob sa sinuman anumang ibulwak ng bibig mula sa bukal ng dibdib. Pangangailangan sa salapi na pambili ng gamot ng kapilas-pusong maysakit ang nakasaklot sa puso ng matandang mangingisda. 'Di kaginsa-ginsa'y bumundol ang kanyang bangka sa paanan ng Waczim. Kagy at umigkas ang katagang kimkim noon sa kanyang dibdib: "Salapi!" Bumuhos ng salapi-- mga butil at gilit ng ginto-- mula papawirin. At halos umapaw sa ginto ang bangka ng nagulantang na mangingisda, walang pagsidlan ang galak, at walang humpay ang pasasalamat sa mga bathala. Nanumbalik ang kalusugan ng kabiyak ng mangingisda. At lumago ang kabuhayan, naging mariwasa ang magkapilas-puso na dating maralita. Nilasing ng kanyang mga dating kalapit-bahay ang mangingisda-- na hindi ikina...